“様” ဆမရဲ့ အသုံးနှုန်း

ဂျပန်စကားမှာ တခြားသူတွေရဲ့နာမည်ကို ခေါ်ရင် နောက်က အမျိုးမျိုးတပ်ပြီးခေါ်လေ့ရှိကြပါတယ်။

အသုံးများတာကတော့ “さん”စံ ဆိုတဲ့အသုံးအနှုန်း ဖြစ်ပါတယ်။

Abe San, Yamada San, Tanaka San လို့ခေါ်ကြပါတယ်။

သူတို့ထက်ငယ်တဲ့သူ အထူးသဖြင့်ယောကျ်ားလေးတွေကို ခေါ်တဲ့အခါမှာ “くん” ခွန်ဆိုတဲ့စကားလုံးကို အသုံးပြုကြပါတယ်။

ဒီလိုခေါ်တဲ့အခါမှာ ခေါ်တဲ့သူက အထက်မှာရှိတဲ့သဘောကို ဖော်ဆောင်နေတာကြောင့် ဒီအသုံးနှုန်းကို သုံးတဲ့သူက သတိထားဖို့တော့လိုပါတယ်။

ရှေးဟောင်းစကားအရဆိုရင် “殿（どの）” ဒိုနို ဆိုတဲ့ အသုံးနှုန်းရှိပါတယ်။

SAMURAI တွေရဲ့ TOP ဖြစ်တဲ့ 殿様 တိုနိုဆမ ဆိုတဲ့စကားလုံးကို ယူထားပြီး အရမ်းကိုယဥ်ကျေးတဲ့ အသုံးနှုန်းဖြစ်ပါတယ်။

နောက်ပြီး ဒီတစ်ခေါက်ပြဿနာဖြစ်နေတာက “様（さま）” ဆမ ဆိုတဲ့စကားလုံးအသုံးနှုန်းဖြစ်ပါတယ်။

ဒီစကားလုံးဟာလည်း တစ်ဖက်လူက ကိုယ့်ရဲ့အထက်မှာရှိပြီး ကိုယ့်ကိုယ်ကို နှိမ့်ချပြီးခေါ်တဲ့ အသုံးအနှုန်းဖြစ်ပါတယ်။

ဝန်ဆောင်မှုပေးတဲ့အခါမှာ တော်တော်များများအသုံးပြုကြပေမယ့် ဒါကိုဆေးရုံတွေရဲ့လုပ်ငန်း ဆောင်တာတွေမှာ အသုံးပြုတာဟာ ပြဿနာကြီးတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း သတင်းစာထဲမှာ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

https://buzzmag.jp/archives/88001

လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်လောက်က ဒီသတင်းစာထဲကိုထည့်သွင်းခဲ့သူရဲ့ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခဲ့တဲ့ဆေးရုံမှာ “様” ဆိုတဲ့စကားလုံးကို အသုံးပြုလိုက်တဲ့အခါမှာ ပြောင်းလဲမှုတွေရှိခဲ့ပါတယ်။

တစ်ချိန်တုန်းက ဧည့်သည်တွေကို အလေးအနက်ထားတာက ကမ္ဘာပေါ်မှာ ရေပန်းစားလာပြီး “様” ဆမကိုအသုံးပြုတာဟာ ယဥ်ကျေးတဲ့အသုံးအနှုန်းဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

ဒီလိုနဲ့ ခေါ်ဝေါ်တဲ့အသုံးနှုန်းတစ်ခုဖြစ်လာပြီးနောက်မှာ တချို့လူနာတွေရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာပြောင်းလဲမှုတွေ ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

စိတ်ကြီးဝင်ပြီး ဆဲဆိုရိုက်နှက်မှုတွေ နှိပ်စက်မှုတွေဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့အပြင် မုဒိန်းမှုတွေတောင်မှ ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။

နေ့စဥ်လုပ်ငန်းတွေကို လုပ်ကိုင်နေရင်း “さん” ဆိုတဲ့စကားလုံးကို သုံးလိုက်တဲ့အခါမှာ ပြန်လည်ပြီး ငြိမ်သက်လာခဲ့ပါတယ်။

ဒါဆို ဘာက ပြဿနာဖြစ်နေရတာလဲ ？？？

ဟိုတယ်တွေမှာဆိုပိုပြီးတော့ “様” ဆမဆိုတဲ့စကားလုံးကိုသုံးတာက ပုံမှန်ပဲဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ဘာပြဿနာမှမရှိခဲ့ပါဘူး။

နောက်ပြီး ဆေးရုံမှာက ရည်ရွယ်ချက်တွေမတူကြလို့များလား ?

ဟိုတယ်မှာက ဘယ်နေရာမှာမဆို စိတ်သန့်သန့်နဲ့အသုံးပြုနိုင်တဲ့ ရည်ရွယ်ထားခဲ့ပါတယ်။

ဆေးရုံမှာ လူနာတွေရဲ့ ရောဂါကို စမ်းသပ်ကုသဖို့အတွက် လူနာဆီကနေ ကုန်ကျစရိတ်ကို တောင်းခံကြပါတယ်။

လွန်တာမျိုးတွေလည်းရှိတာကြောင့် သည်းခံနေရတာတွေလည်းရှိပါတယ်။

ဆေးလိပ်နဲ့အရက်ဖြတ်ဖို့လည်း ညွှန်ကြားတာတွေလည်းရှိပါတယ်။

ဒီလိုအချိန်မျိုးမှာ “様” ဆမ ဆိုတဲ့စကားလုံးကို အသုံးပြုလိုက်ရင် ဆေးရုံဘက်ကဆရာဝန်နဲ့ သူနာပြုတွေရဲ့ အနေအထားက လုံးဝကိုနှိမ့်ကျလွန်းသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။

ယဥ်ယဥ်ကျေးကျေးပြောတာမကောင်းဘူးလား ? ဆိုပေမယ့် ဒီလိုဆိုလည်းမဖြစ်သေးပါဘူး။

တဖက်လူနဲ့ ပတ်သက်ဆက်နွယ်မှုကို သေချာတွေးမိမယ်ဆိုရင် ဆေးရုံမှာ “様” ဆမ ဆိုတဲ့အသုံနှုန်းကို အသုံးပြုတာက သိပ်မကောင်းပါဘူး။

ဒါက ကျောင်းမှာဆိုရင်လည်းအတူတူပါပဲ။

ကလေးတွေကို အလေးထားပြီး “様” ဆမ ကိုသုံးမယ်ဆိုရင် မလိမ္မာတဲ့ကလေးတွေကို ဆူတာကအစ ဘယ်လိုမှဆုံးမလို့ရမှာမဟုတ်ပါဘူး။

ဒီလိုနာမည်တွေနောက်က အသုံးနှုန်းတွေဟာ လူတွေရဲ့စိတ်ခံစားချက်နဲ့ အနေအထားကိုပြောင်းလဲစေပြီး အကြီးမားဆုံးလွှမ်းမိုးနေတာကြောင့် ပြဿနာကြီးတစ်ခုဖြစ်နေတာဖြစ်ပါတယ်။

စကားမစပ် စီးပွားရေးလောကထဲမှာဆိုရင် ဆမကို တော်တော်များများသုံးကြပေမယ့် ဘယ်သူ့ကိုမဆို ဆမ လို့ခေါ်တာကောင်းတယ်ဆိုတာမျိုးတော့မဟုတ်ပါဘူး။

“様” ဆမဆိုတာက ယဥ်ကျေးတဲ့အသုံးနှုန်းဖြစ်ပေမယ့် အရမ်းကိုဝေးကွာနေတယ်လို့ ခံစားရတဲ့စကားလုံးဖြစ်ပါတယ်။

ခင်မင်ရင်းနှီးတဲ့သူတွေဆိုရင်တော့ “さん” စံ ကိုပဲသုံးသင့်ပါတယ်။

စာရေးသူအနေနဲ့ပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီအသုံးအနှုန်းကိုပဲကြိုက်ပါတယ်။

လူတွေအားလုံးနဲ့စကားပြောတဲ့အခါမှာ စံ၊ ကိုယ်အောက်ငယ်တဲ့သူတွေကိုလည်း စံလို့သုံးရတာကိုပါ။

စာထဲမှာဆိုရင်တော့ “様” ဆိုတဲ့စကားလုံးက မာကြောတဲ့အတွက်ကြောင့် “さま” ဆိုတဲ့စကားလုံးကို Hiragana နဲ့ရေးပါတယ်။

ဒါလေးတစ်ခုတည်းနဲ့တစ်ဖက်လူရဲ့  စိတ်အခြေအနေကိုသိနိုင်ပါတယ်။

လုပ်ငန်းခွင်ထဲမှာ ခင်မင်ရင်းနှီးတဲ့သူတွေကို “さん” စံ ကို အသုံးပြုပါတယ်။

ဂျပန်စာကိုလေ့လာသင်ကြားနေတဲ့သူတွေဆိုရင် အသုံးအနှုန်းတွေကို သတိထားကြပါနော်…….